مشاهده همه 12 نتیجه
سیستم تشخیص و اعلام حریق بخش مهم و اساسی ایمنی هر ساختمان است. هر بخش از سیستم تشخیص و اعلام حریق باید به درستی کار کند تا بتواند در مواقع خطر و آتش‌سوزی فعال شود. عملکرد درست و به موقع این سیستم‌ها باعث تشخیص زودهنگام حریق می‌شود و می‌توان اقدامات ضروری را بسیار زودتر انجام داد. به این ترتیب میزان خسارت‌های جانی و مالی ناشی از حریق نیز به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. دتکتورها بخشی از یک سیستم اعلام حریق هستند که با تشخیص خودکار حریق وقوع آتش‌سوزی را هشدار می‌دهند. دتکتورها شامل انواع مختلفی از جمله دتکتور دود اعلام حریق، دتکتور حرارتی، دتکتور شعله و غیره هستند.
دتکتور دودی (Smoke Detector)، تجهیزی الکترونیکی است که با تشخیص دود قبل از رسیدن به مرحله‌ای که آتش گسترده شود، وجود حریق در ساختمان را به ساکنان هشدار می‌دهد. عملکرد درست این تجهیز بسیار حائز اهمیت است. در ادامه‌ی این مطلب به معرفی دتکتور دودی، انواع و کارکرد آن می‌پردازیم.
دو نوع اصلی دتکتورهای دودی وجود دارد که تفاوت آنها نوع تکنولوژی تشخیص دود است. این تکنولوژی‌ها حسگرهای دود یونیزاسیون (یونیزه) و فوتوالکتریک نامیده می‌شوند و در برابر آتش واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. در ادامه به معرفی این دو نوع دتکتور دود اعلام حریق می‌پردازیم.
دتکتورهای فوتوالکتریک دارای محفظه‌ای با منبع نور هستند و ورود دود قابل مشاهده به این محفظه باعث پراکنده شدن نور می‌شود و اگر این میزان دود به اندازه‌ی کافی باشد، دتکتور فعال می‌شود. فن‌آوری فتوالکتریک به طور کلی به ذرات دود بزرگ‌تر حساس هستند که در آغاز آتش‌سوزی‌ها ایجاد می‌شود. خانه‌های مدرن امروزی حاوی مقادیر قابل توجهی مواد مصنوعی است؛ این نوع مواد با سوختن مقدار زیادی ذرات بزرگ دود ایجاد می‌کنند. بیشتر آتش‌سوزی‌های خانگی مقدار زیادی دود قابل مشاهده تولید می‌کنند به همین خاطر دتکتورهای دودی فوتوالکتریک نسبت به دتکتورهای دودی یونیزه برای ارائه‌ی هشدارهای اولیه در حریق‌های منازل مسکونی برتری دارند.
عملکرد این دتکتور دود اعلام حریق نیز به گونه‌ای است که دود حاصل از آتش مانع از رسیدن و یا کم شدن پرتوی نوری که به دتکتور می‌رسد، می‌شود. این دتکتورها دارای یک LED فرستنده‌ی نوری و یک حسگر گیرنده‌ی نوری هستند که در شرایط عادی نور ساطع شده از فرستنده به گیرنده می‌رسد. اما با شروع آتش‌سوزی و ایجاد دود، ذرات دود به اشعه‌های نور برخورد کرده و تنها بخشی از آنها به گیرنده می‌رسد. به این ترتیب گیرنده وجود دود را تشخیص داده و فعال می‌شود.
دتکتورهای دودی فتوالکتریک سریع‌ترین واکنش را در برابر آتش‌سوزی‌هایی دارند که به آرامی شروع می‌شوند و برای مدتی طولانی بدون شعله، می‌سوزند. بسیاری از مرگ و میرهای ناشی از آتش‌سوزی‌ها بیشتر از اینکه به خاطر شعله‌های آتش باشد، در نتیجه‌ی استنشاق دود ایجاد می‌شود. به این ترتیب، تشخیص زودهنگام دود می‌تواند نجات‌دهنده‌ی زندگی باشد که به افراد کمک می‌کند تا قبل از شروع شعله‌های آتش و استنشاق دود تهدیدکننده‌ی زندگی، محل را تخلیه کنند. این نوع آتش‌سوزی‌ها معمولا وقتی اتفاق می‌افتد که شعله‌های آتش از چیزهای کوچکی مانند شمع یا سیگار بدون مراقبت، آغاز می‌شود.
دتکتورهای دودی یونیزه با تشخیص مقادیر زیادی از ذرات بسیار کوچک که وارد محفظه‌ی یونیزه می‌شوند، عمل می‌کند. اگر مقدار این ذرات دود به اندازه‌ی کافی باشد هشدار خطر به صدا در خواهد آمد. مقادیر زیادی از ذرات بسیار کوچک دود در اثر آتش‌سوزی یا از سطوح بسیار گرم تولید می‌شود. منابع این آتش‌سوزی‌ها ممکن است از سوختن کاغذ در یک سطل زباله یا سوختن روغن در آشپزخانه باشد. وقتی که آتش‌سوزی به آرامی و بدون دود یا شعله آغاز می‌شود، آتش ذرات قابل مشاهده‌ی زیادی تولید می‌کند اما مقدار این دود به اندازه‌ای نیست که برای واکنش دتکتور دود اعلام حریق یونیزه کافی باشد.
اصول عملکرد دتکتورهای دودی یونیزه نیز به این صورت است که دو صفحه‌ی فلزی روبروی هم در محفظه‌ی دتکتور قرار دارد. ماده‌ی رادیواکتیوی در این محفظه وجود دارد که به طور مداوم بین این دو صفحه ساطع می‌شود. تشعشعات حاصل از این برخوردها با مولکول‌های هوا برخورد می‌کنند و باعث جدا شدن الکترون‌های آنها می‌شوند. این مولکول‌ها با از دست دادن الکترون، به یون مثبت تبدیل می‌شوند و مولکول‌های دیگر نیز با گرفتن الکترون به یون منفی تبدیل می‌شوند. به طور معمول تعداد این یون‌های مثبت و منفی برابر است و یک جریان یونیزاسیون ضعیف بین دو صفحه‌ی فلزی برقرار است. با ایجاد آتش‌سوزی و ورود دو به محفظه‌ی دتکتور دودی یونیزاسیون، ذرات یونیزه و در نتیجه جریان میان دو صفحه کاهش پیدا کرده و دتکتور فعال می‌شود.
دتکتورهای دودی یونیزه سریع‌تر از دتکتور دود اعلام حریق فوتوالکتریک به دود ناشی از آتش‌سوزی واکنش نشان می‌دهند. بیشتر آتش‌های مشتعل و سریع نتیجه‌ی آتش گرفتن مایعات قابل اشتعال، چوب یا کاغذ هستند. اینها مواردی هستند که بلافاصله‌ی شعله‌های آتش تولید می‌کنند و به اندازه‌ی آتش‌سوزی‌های آهسته، ایجاد دود نمی‌کنند. به همین خاطر، دستگاه‌های فتوالکتریک پیش از شعله‌ور و خطرناک شدن آتش اعلام خطر می‌کنند. این دتکتورها با سرعت بیشتری حریق‌های کم دود را تشخیص می‌دهند و آلارم اعلام خطر را روشن می‌کنند.
دتکتورهای دودی دارای دو بخش اصلی هستند: سنسور و زنگ هشدار. هر دوی این اجزا نقش مهمی در هدف کلی این تجهیز دارند که در واقع تشخیص زود هنگام آتش و هشدار دادن به ساکنان است تا بتوانند به سرعت محل را تخلیه کنند. این بخش‌های دتکتور دود اعلام حریق به یک اندازه حائز اهمیت هستند. اگر زنگ هشدار به اندازه‌ی کافی بلند نباشد و یا عمل نکند، تشخیص دود هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.
دتکتورها دائمی نیستند و بهتر است که هر ده سال یکبار تعویض شوند تا مطمئن شوید که از نظر عملکردی قابل اعتماد هستند. اکثر مدل‌های دتکتورهای دودی قابلیت عملکرد آزمایشی دارند تا بتوانید به صورت دوره‌ای آنها را بررسی کرده و مشکلات احتمالی آنها را زود متوجه شوید. دتکتورهای دودی خود را به صورت ماهانه آزمایش کنید و در صورت عدم عملکرد، آنها را تعویض کنید. حتی اگر مدل‌های قدیمی دتکتورهای دودی همچنان به نظر کار می‌کنند اما پس از یک دهه بهتر است که با مدل جدید جایگزین شوند.
دتکتورهای قدیمی ممکن است با فشار دادن دکمه‌ی تست، سالم به نظر برسند اما این به شما نمی‌گوید که سنسورهای آن چطور کار می‌کنند. این تست تنها به شما می‌گوید که قطعات الکترونیکی و هشداردهنده‌ی دتکتور هنوز سالم هستند. برای تست دتکتور دود اعلام حریق می‌توانید از اسپری تست دودی استفاده کنید اما این کار هم برای دتکتورهای قدیمی خیلی عملی نخواهد بود.
تعداد دتکتورهای دودی مورد نیاز در یک ساختمان به اندازه‌ی آن بستگی دارد اما قانون کلی این است که هرچه دتکتور دود بیشتری نصب شود، سطح حفاظت بالاتر خواهد بود. دتکتورهای دودی را می‌توان در مکان‌های زیر نصب کرد:
دتکتورهای حرارتی برای نصب در آشپزخانه و گاراژ بسیار مناسب هستند اما برای فضای بین راه‌پله‌ها، دتکتور دودی یونیزه مناسب‌ترین گزینه است. دتکتورهای دودی نوری نیز برای اتاق خواب و اتاق نشیمن توصیه می‌شوند. برای نصب در در حمام‌ها نیز هیچ نوع دتکتوری مناسب نیست. برای یک ساختمان یک طبقه یک دتکتور دودی کافی است اما در ملک‌های چند طبقه، هر طبقه باید حداقل یک دتکتور دود اعلام حریق داشته باشد. دتکتورهای دودی معمولا روی سقف نصب می‌شوند و باید تا آنجا که ممکن است در مرکز اتاق نصب شوند.
دتکتور دود اعلام حریق یکی از تجهیزات الکترونیکی تشخیص حریق است که به طور اتوماتیک دود را به عنوان نشانه‌ای از حریق شناسایی کرده و سیستم اعلام حریق را فعال می‌کند. این دتکتورها برای مصارف مختلفی از جمله مصارف خانگی، صنعتی، تجاری و غیره بکار برده می‌شوند و با تشخیص زودهنگام حریق نقش مهمی در کاهش خسارت‌های جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی‌ها دارند. در این مطلب به معرفی انواع دتکتورهای دودی پرداختیم که می‌توانید با دریافت مشاوره از متخصصان، دتکتور مناسب برای کاربرد مورد نظر خود را انتخاب کنید.
